Sunday, June 3, 2018

ඈත අහස අග


කෝළම් කර සඳ සිනහ සලන විට
සිත පුරාම පුංචි පුංචි මල් පිපුනා හැඩ
නෙත පැටලුණ සඳ සිහින මවන කල
සුවඳ දිගේ ඇදී ඇවිත් ඔබ සෙව්වා මම

ඈත අහස අග තරුවක් වී ඔබ
හිනැහි හිනැහි දිලිසි දිලිසි බබළනවා අද //

මල් පෙත්තක මැද සිතිවිලි කවි කර
ලියා එවන්නට සිතුනා අමුණා සුළගක
පෙනෙනා රන් සඳ නොපෙනන සිත් මල
තනි වීදෝ දුක් වීදෝ සිත අසනා විට

දහස් ගනන් දුර ගෙවා ගියත් මම
ඔබේ ලඟට ඇවිත් යන්න හැකි වේවිද හෙට //

ඈත අහස අග තරුවක් වී ඔබ
හිනැහි හිනැහි දිලිසි දිලිසි බබළනවා අද //

මෙත්මා
2017 ඔක්තෝබර්



මේක තමයි මම ලියපු හතරවෙනි සිංදුව. දෙවෙනි සහ තුන්වෙනි සිංදු මීට වසර ගණනාවකට කලින් ලියපුවා (දශකයකට විතර කලින්).  ඒවායේ පිටපත් මා ලඟ නෑ, පදත් හරියට මතක නෑ. ඒ නිසා ඒ සිංදු දෙක ගැන සඳහනක් කරන්න අමාරුයි. කොහොම නමුත්, දෙවෙනි සිංදුව මගේ අාසම ගීතයක්. මොකද කියනවා නම්, ඒ සිංදුවේ හැම වචනයක්ම පටන් ගන්නේ 'ස' ශබ්දයෙන්. ඒක පටන් ගනන්නේ මෙන්න මෙහෙම, 

"සමාසිකයක සරත් සමයක
 සතුට සපිරුනු සිහින සයකට
  .....
 සුදුගෙ සිත සඳලියගෙ සිහිලයි".

මේ සිංදුව කියද්දි මතක් වුනේ මගේ ඉංග්‍රීසි කවි රස විදපු යෙහෙළියක් කී දෙයක්. අෑ කියනනේ මගේ කවි සියල්ලම වාගේ ව්‍යූහාත්මකව ලියවුනු ඒවා කියලයි. ඔව් ඒ කථාවෙත් අැත්තක් නැත්තෙම නෑ. මේ සිංදුවත් ඉතින් එහෙමනි. ගීතයක් වේවා, කවියක් වේවා එහි රසවින්දනය ඉහළ දැමිය හැකි ප්‍රධාන ක්‍රම තුනක් තියනවා කියලයි මට හැඟෙන්නෙ. ඒවා නම්,  භාෂාව හැසිරවීමේ දක්ෂ බවත්, අර්ථාන්විත බවත්, හා ව්‍යූහාත්මක බවත් යන තුනයි. මේ තුනෙන්, සියුම්ම හා අමාරුම භාෂාව හැසිරවීමයි. ඒ සඳහා පුළුල් වාග් මාලාවක්, ව්‍යාකරණ පිළිබඳ මනා දැණුමක් මෙන්ම වචන හැසිරවීමේ දක්ෂතාවයත් අවශ්‍යයි. එහෙයින්, යම් අයෙක් භාෂාව හැසිරවීමේ එතරම් දක්ෂයෙකු නොවේ නම්, තම නිර්මාණය යම් කිසි ව්‍යූහයකට අනුව සැකසීමෙන් එහි අගය ඉහළ දැමිය හැකියි.

කොහොමහරි ඉතින් දැන් දෙවෙනි සිංදුව මතක නෑනි, ඒ නිසා අපි අද මම ඉදිරිපත්කල "අෑත අහස අග" සිංදුව ගැන බලමු. අායිත් සැරයක් මේ සිංදුව කියවලා බලන්නකෝ මෙනවගේ අර්ථයක්ද එහි ගැබ්වෙලා තියෙන්නේ කියලා ඔයාට හිතා ගන්න පුළුවන්ද කියලා. පහත තියෙන ලින්ක් එකෙන් මම පටිගත කල හඬ පටය අහන්නත් පුළුවන්.

අෑත අහස අග ගීතයේ හඬ පටය

මේ සිංදුවේ මම අන්තර්ගත කල අර්ථය බැලූ බැල්මටම නම් හොයන්න අමාරු වෙයි. මුලින්ම, කොටසින් කොටස වෙන වෙනම අර්ථ දක්වන්න ගියොත් නිවරදි අර්ථය මග හැරෙන්නත් පුළුවන්. මේ සිංදුවේ පුංචි කථාවක් කියවෙනවා. මම පාචිච්චි කරපු හැම වචනයක්ම ඒ කථාවට දායක වෙනවා. ඒ නිසා එකපාරටම කොටසින් කොටස තේරුම හොයන්න ගියොත් ඒ කථාව මග හැරේවි. උදාහරණයක් විදියට, "කෝලම් කර සඳ ..." යන කොටසින් පටන් ගත්තොත්, අපිට හිතෙන්නේ තමුන්ට අාදරය පෙන්නපු, ඉගි බිගි පාපු කෙනෙක් ගැන අැති වෙච්ච අාදරයක් ගැන කියන සිංදුවක් කියලා. නමුත් ඒ අර්ථය ඊ ලඟ කෙටස, ඒ කියන්නේ "අෑත අහස අග..." කියන කොටසත් එක්ක හරියටම ගැලපෙන්නේ නැහැ. මොකද එතනදි කියන්නේ බොහොම අෑත ඉන්න කෙනෙක් ගැන. ඒ නිසා මුලු ගීතයෙන්ම කියවෙන සාමාන්‍ය අදහස මුලින් අරගෙන, ඊට පස්සේ කොටසින් කොටසට ගිහින් කථාවේ පුංච් පුංච් විස්තර ටික හොයා ගන්න එකයි මෙතනදි කරන්න තියෙන්නේ.

අපි දැන් හොයාගෙන තියෙනවා බොහොම අෑත ඉන්න කෙනෙක් ගැන කියන කථාවක් කියලා. කොච්චර අෑතද කියනවා නම් අහසිනුත් එහා ඉන්න කෙනෙක් වගෙයි. "අෑත අහස අග..." කියන කොටසිනුයි ඒක කියන්නේ. ඒතනදී එයා හිනැහෙමින් දිලිසෙන තරුවක් කියලත් කියනවා. සාමාන්‍යෙන් අපි තරුවක් යැයි අමතන්නේ රටේ හෝ ලෝකයේ ප්‍රසිද්ධ කලාකරුවන්ට. ඒ අයගෙනුත්, සිනා වෙන්නේත්, කෝලම් කරන්නේත් රංගන ශේෂ්ත්‍රයේ ඉන්න අයයි. එහෙම බලනකොට මේ කියන්නේ නිතර රූපවාහිනියේ දකින්න ලැබෙන රංගන ශිල්පියෙක්/ශිල්පිනියක් කෙරෙහි හටගත්  සෙනෙහසක් ගැන කියලා අපිට තේරුම් ගන්න පුළුවන්. 

"මල් පෙත්තක මැද..." කොටසින් කියන්නේ එ් සෙනෙහස පවසන්න වෙන ක්‍රමයක් නැති බැවින් කවියක් කර හෝ කියන්න සිතුනු බවයි. මේ සිංදුවේ මම තවත් අාසම පදය දෙකක් තමයි, "පෙනෙනා රන් සඳ නොපෙනන සිත් මල ..." කොටස. එතනදී කියනනේ, යම් යම් කථාවල චරිත ලෙස ඔබව කොතරම් දැක ගත හැකි වුවත්, සැබෑ ජීවිතයේ ඔබ මොන තරම් දුකකින් වේදනාවකින් ඉන්නවා දැයි නොපෙනෙන බවය. සිංදුව ඉවර කරන්නේ, මෙතරම් දුරින් ඉන්න ඔබ ඉන්න මානයකට හෝ දිනක එන්න හැකි වුනත්, අඩු තරමේ ඔබ දැක ගන්නවත් හැකි වේදෝ යන අවිනිශ්ච්ත බව හඟවමිනි.

ගීතය රසවිදි ඔබ සැමට ජය වේවා!